Door Marcella Blok.
Vorig jaar maakte ik een fietstocht van twee dagen met mijn kleinzoon van 9 jaar in het gebied waar Groningen, Friesland en Drenthe elkaar raken. De eerste dag fietsten we één van de kinderfietsroutes die Drenthe rijk is. We overnachtten in het natuurvriendenhuis Allardsoog in Een-West. Dat is wat mijn kleinzoon graag wilde: naar een doe-het-zelf-hotel.
Nivon natuurvriendenhuizen: duurzame accommodatie in de natuur
Een doe-het-zelf hotel beschrijft in één woord wat een natuurvriendenhuis is. We kwamen de avond tevoren aan en werden welkom geheten door de gastvrouw en –heer van dienst (de oude, nog gangbare term is: huiswacht). Zij verblijven dag en nacht in het huis, een lang weekend of een midweek. Het zijn vrijwilligers, want alle natuurvriendenhuizen worden helemaal door vrijwilligers gerund.
Onze gereserveerde twee-persoons kamer is heel eenvoudig gemeubileerd. De gezamenlijke ruimtes ook, alles “fool proof”. Je kunt beddengoed huren, maar ook zelf meebrengen. De kamer is spic en span achtergelaten door de vorige gasten, het dekbed netjes opgevouwen aan het voeteneind. De toiletten- en doucheruimtes bevinden zich op twee plaatsen in de gang. We maakten zelf ons bed op en gingen richting keuken.
Een ruime keuken met alle kookspullen
Elk natuurvriendenhuis heeft een keuken waar – naar gelang het aantal bedden – zo’n 10 tot 20 mensen tegelijk kunnen koken. Alles is er, pannen, borden, bestek, apparaten, ook speciale kookspullen om voor groepen te koken. Er mogen alleen volwassenen in de keuken. Geen probleem, mijn kleinzoon ging spelen op de binnenplaats en vond direct andere kinderen daar. Bij slecht weer kunnen de kinderen terecht in de voormalige gymzaal, want dit natuurvriendenhuis had een vorig leven als huishoudschool.
De boodschappen kon ik opbergen in een eigen kastje met ons kamernummer, waarin ik dan weer een bakje vond om de verse spullen in de enorme koelkast op te bergen. Toen ik het eten had gekookt, zochten we samen een plek in één van de gemeenschappelijke ruimtes. Zo doet iedereen: je kiest een plek en gaat eten op jouw moment. En daarna was je zelf ook weer af.
Doordat alles door vrijwilligers wordt gedaan, ook grotendeels het onderhoud van het huis, zijn de prijzen heel schappelijk: als Nivonleden kostte dit 38,25 per nacht voor ons samen in het hoogseizoen. Als we allebei geen lid waren geweest, zou dat 56,- geweest zijn.
100 jaar duurzaamheid
Duurzaamheid kenmerkt al bijna 100 jaar de Natuurvriendenhuizen. Ik kom er al 35 jaar en ook lang voordat de term duurzaamheid bestond, was zuinig zijn op de natuur leidend in het beheer van de huizen. Dat komt door de historie van het Nivon, de koepel van veel meer dan alleen de natuurvriendenhuizen. De beweging is begonnen in Oostenrijk, 1894, door enkele socialisten. Vanuit Oostenrijk verspreidde deze beweging (Naturfreunde) zich over Europa en de VS. Je vindt de natuurvriendenhuizen dan ook in vrijwel alle (West-)Europese landen. Ze verschillen naar de aard van het land en de streek. Zo zie je dat in Nederland direct een koepelvereniging is ontstaan, die de tarieven landelijk bepaalt. Daarentegen in Zwitserland heeft elk canton eigen ideeën over zijn natuurvriendenhuizen.
Midden in de natuur
Maar één ding hebben ze gemeen: ze staan allemaal op de mooiste plekjes in de natuur. De Nederlandse tak werd opgericht in 1924. De socialisten vonden dat arbeiders de mogelijkheid moesten krijgen om uit de rook van de fabrieken te komen, kennis te maken met de natuur en de kans te krijgen zich te ontwikkelen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de beweging verboden in alle bezette landen, na de oorlog is die weer gegroeid. In de huidige tijd is het socialisme voor individuele gasten niet meer merkbaar. Wel de waarden die er vanaf het begin werden gepropageerd. Zo organiseert de vereniging NIVON vakantieweken voor o.m. vluchtelingen en een-oudergezinnen. Misschien valt het je op dat in elk huis een kast vol boeken staat en veel informatie is over de natuur. De hele opzet van de natuurvriendehuizen past prachtig in duurzaam reizen. Er zijn in Nederland 13 natuurvriendenhuizen, sommige met een natuurkampeerterrein of enkele huisjes ernaast.
De ervaringen van al die jaren op een rij
- Ideaal met kinderen tot de leeftijd van ca 14 jaar. Ze vinden er altijd wel iemand om mee op te trekken. Soms haken pubers af op het concept, om dan terug te keren als ze zelfstandig op reis willen. De kinderen zijn voortdurend buiten.
- Ook in de schoolvakanties kun je 1 of 2 nachten boeken. Bij een vakantiehuis is dat vaak alleen per week.
- Na een flinke wandel- of fietstocht een groot, verwarmd, droog huis, met voldoende comfort en kookgelegenheid. Bijna alle natuurvriendenhuizen liggen aan LF fietspaden of LAW wandelpaden. Elk natuurvriendenhuis heeft één passantenkamer waar je onverwacht terecht kunt.
- Een familie- of vriendenweekend, alle tijd hebben om samen bij te praten en iedereen kan blijven slapen. Je kunt ook een heel huis huren, veel amateurorkesten doen dat voor een repetitieweekend.
- Natuurvriendenhuizen trekken mensen die rekening met elkaar houden (o.a.vanaf 23.00 is het stil).
Links
- Kinderfietsroutes in Drenthe
- Nivon accommodaties
- Nivon Natuurvriendenhuis Allardsoog
- Voor meer tips over duurzame accommodaties, wandelen, fietsen en kamperen, kijk eens in onze Duurzame Reisgids.