Menu
Het transport maakt relatief het grootste deel uit van de impact van je vakantie. Bij vakantiebestemmingen heb je de volgende keuzes, die elk het milieu beïnvloeden:
In 2014 heeft het Centrum voor Energieonderzoek in Delft (CE Delft) de CO2 emissiefactoren van personenvervoer berekend. Het volledige rapport kan je hierlezen. In onderstaande grafiek hebben we enkele van deze resultaten samengevat. De grafiek toont de CO2-uitstoot per persoon (gram/reizigerskilometer) voor verschillende soorten reizen. We hebben de gegevens overgenomen van een gemiddelde auto, een touringcar en een Intercity/HSL trein (het meest waarschijnlijk treintype als je op vakantie gaat). Het CE Delft rapport bevat geen gegevens over reizen per ferry, cruise of vrachtschip. Daarvoor hebben we gegevens van DEFRA (Department for Environment, Food and Rural Affairs – Verenigd Koninkrijk) gebruikt.
Aanvulling (januari 2022)
Er komen voortdurend nieuwe studies beschikbaar naar de uitstoot van verschillende vervoersvormen. De uitstoot van vervoersmiddelen veranderen en de meetmethoden worden soms verfijnd.
In grote lijnen is het verschil in uitstoot niet gewijzigd. Er zijn diverse studies. Ook Milieu Centraal heeft overzichtelijke informatie.
Zoals je kan zien: vliegen is zo goed als altijd slechter, met de trein of de bus reizen is altijd beter.
De auto is een ingewikkelder verhaal. De gemiddelde auto met 4 inzittenden doet het per persoon bijna even goed als de trein. Reis je echter alleen, dan kan je rit (per persoon) evenveel of zelfs meer uitstoot veroorzaken dan een vliegtuigreis.
Maar cijfers per kilometer vertellen maar een deel van het verhaal. Want je reis wordt vaak bepaald door hoe lang je onderweg bent. Met een vliegtuig kan je in korte tijd enorme afstanden afleggen, iets wat je niet snel zou doen met de auto, en zeker niet alleen. Daarom heeft vliegen zo’n grote invloed op de CO2-uitstoot van je totale reis.
Wanneer is het vliegtuig slechter op beter dan de auto? De infobox aan de rechterkant licht dit verder toe.
De meeste kerosine wordt verbruikt tijdens het landen en opstijgen van een vliegtuig. Op lange afstanden wordt dus relatief minder kerosine verbruikt per afgelegde kilometer. Een auto daarentegen, heeft hetzelfde verbruik over de hele afstand. Voor een korte afstand (bv naar Berlijn), is vliegen altijd minder goed dan met de auto reizen. Reis je naar Barcelona of Turkije met de auto, dan moet je al ten minste met 2 personen reizen om een lagere uitstoot per persoon te realiseren. Deze tabel geeft een overzicht van de uitstoot in kilogram CO2:
| Berlijn | Barcelona | Turkije | |
| Vliegtuig | 193 | 260 | 406 |
| Auto 1 persoon | 143 | 329 | 759 |
| Auto 2 personen | 74 | 171 | 395 |
| Auto 4 personen | 39 | 89 | 205 |
Internationale touringcars hebben een hoge bezetting, waardoor per reiziger deze bussen dus minder uitstoten. Hoe nieuwer de bus, hoe schoner in principe. Touringcars moeten aan steeds strengere eisen voldoen.
Sowieso is de bus een goede optie als je duurzaam wilt reizen. Super-duurzaam op reis? Kijk voor je boekt eerst op de site van het touringcarbedrijf om te zien welke milieumaatregelen het neemt.
De bus en trein ontlopen elkaar nauwelijks wat betreft milieubelasting. Nieuwe treinen zijn vaak lichter en energiezuiniger dan oude treinen. De uitstoot van een trein hangt af van de aandrijving: elektrisch of diesel. In Oost-Europa vind je nog oude dieseltreinen, met een hogere uitstoot als gevolg. De elektrische treinen in West-Europa daarentegen, rijden veelal elektrisch en in Nederland zelfs op groene stroom.
De uitstoot van je autoreis hangt af van veel factoren:
Rijd je met een zuinige auto of een 15 jaar oude diesel? Of misschien zelfs elektrisch? De uitstoot per type auto kan sterk verschillen en zo ook de uitstoot van je autovakantie.
De CO2-emissies van auto’s zijn sterk aan het dalen en die daling zal naar verwachting de komende jaren worden doorgezet. Hoe nieuwer je auto, hoe minder CO2-impact. Ook de grootte telt: kleinere auto’s stoten minder uit.
Rijd je elektrisch, dan hangt je uitstoot af van de stroom die gebruikt wordt voor het opladen van de auto. Een elektrische auto op grijze stroom stoot 100g/km meer uit dan op groene stroom (referentie: 220g/km voor standaard auto, 107 g/km voor een elektrische auto op grijze stroom en 7 g/km voor een auto op groene stroom.
Reis je met de auto, vermijd dan ritten alleen. Hoe meer mensen, hoe minder CO2-uitstoot per persoon. Samenreizen is ook een stuk gezelliger overigens :). Als je af en toe een auto nodig hebt dan kun je ook gebruik maken van SnappCar. Dat is een service waarbij je in jouw buurt een auto huurt van iemand die zijn of haar auto niet steeds zelf nodig heeft.
Zie de Duurzame Reisgids voor praktische tips.
Ook is het aan te raden zuinig te rijden. Door je snelheid aan te passen (bijvoorbeeld maximaal 110 km/uur) kan je tot 20% brandstof besparen.
Als laatste: als je rijdt, zorg dan voor minimale wrijving. Met een caravan verbruikt je auto bijvoorbeeld 60% meer brandstof. Met zijn tweeën en een caravan naar Zuid-Frankrijk is bijna net zo milieubelastend als een reis met het vliegtuig. Het is dus zuiniger om ter plekke een caravan te huren! Ook dakkoffers en fietsendragers zorgen voor extra wrijving.
Een vliegreis belast het milieu tot 15 keer zo veel als een reis per bus of trein. Het verschil is het grootst op een korte reisafstand (tot 700 kilometer), omdat de meeste kerosine wordt verbruikt tijdens het opstijgen en landen.
Voor luchtvaart is de bijdrage aan het broeikaseffect veel groter dan alleen die van de CO2-emissie. Voornamelijk condensstrepen, NOx-emissies en effecten op wolkvorming leveren een grote bijdrage aan klimaatverandering. Als je meedoet in een CO2 compensatieprogramma van een luchtvaartmaatschappij check dan goed of ze alleen CO2 compenseren (zoals het CO2 ZERO programma van KLM) of de volledige milieuschade.
De hamvraag: kan je duurzaam op reis met het vliegtuig?
Eerlijk gezegd (vrijwel) niet. Lees hier verder
Bootreizen worden vaak overgeslagen in onderzoek naar personenvervoer, er is relatief weinig onderzoek naar gedaan.
Het effect hangt sterk af van de soort bootreis die je maakt. Maak je de oversteek naar Engeland met een veerboot? Ga je zeilend de Waddenzee op? Of op een luxe cruise de wereld rond?
Met name de luxe cruise is erg slecht voor het milieu. Met stookolie als brandstof en door de hoeveelheid verbruikte energie aan boord, zijn cruisevakanties vaak bijna net zo vervuilend als een vliegvakantie. Als voorbeeld: een cruise naar de fjorden in Noorwegen heeft deze milieu-impact als een vlucht van Nederland naar Zuid-Afrika. Dit wordt mede veroorzaakt door de grote afstanden die een cruiseschip gemiddeld aflegt, de snelheid waarmee het schip vaart, en het relatief kleine aantal passagiers op zo’n gigantisch schip. Ook veroorzaken cruiseschepen watervervuiling door het lozen van afval(water) in zee.
Als laatste optie kan je mee als passagier op een vrachtschip. De milieugevolgen van een vrachtschip zijn hoog, niet alleen door de CO2-uitstoot. Met name het aandeel van de scheepvaart in de uitstoot van zwavel en stikstofoxiden is gigantisch. De schepen worden voortgestuwd op zware stookolie. Echter, per tonkilometer (containerschepen vervoeren heel veel tonnen materialen) is de CO2-uitstoot voor een extra passagier aan boord verwaarloosbaar. Daarom is het alsnog duurzamer dan vliegen.
Abonneer je op ons blog
Zoek in de hele site