Miles that Matter: met de trein naar Maleisië

Maleisië landschap

Door Martine de Zoeten

Max en ik zijn allebei wereldverbeteraars. Tijdens onze studie Global Challenges aan de Leiden University College hebben we over veel verschillende global challenges geleerd, maar er is er één die ons het meest raakt: namelijk dat we maar één aarde hebben en hier dus zorgvuldig en duurzaam mee om moeten leren gaan.

Om deze challenge aan te pakken wilden we uit onze Nederlandse bubbel. Ik wou in West-Australië leren van inheemse volkeren: hoe ervaren zij klimaatverandering en wat zien zij als oplossing? En Max plande een studie-uitwisseling in Maleisië, om daar de impact van klimaatverandering op het regenwoud en de oceaan te bestuderen.

Plannen van de reis

Maar naar deze bestemmingen vliegen voelde gek, eens je weet hoe groot de impact van een vliegreis is. Het begon met een gek idee: kunnen we er niet op een duurzamere manier, met de trein heen? Misschien niet naar Australië, maar toch ten minste tot in Maleisië?

We kenden de Trans-Siberia Express, die je van Moskou naar Beijing brengt. En we wisten dat China een goed treinnetwerk heeft. En dan ben je bij wijze van spreken al bijna in Maleisië… Na een goede analyse van de wereldkaart kwamen we er achter dat het inderdaad mogelijk was. Via de Routeplanner Rome2Rio ontdekten we dat je via Moskou en Kazachstan naar China, Thailand en Laos kan reizen om vervolgens eindbestemming Kuala Lumpur te bereiken. 13.000 km in totaal, met een geschatte reistijd van 1,5 maand.

Crowdfunding “Miles that Matter

Om deze reis mogelijk te maken besloten we fondsen te werven via crowdfunding. Onze “Miles that Matter” campagne was geboren. Via de crowdfunding konden we onze reis financieel mogelijk maken. Niet de treintickets zelf zijn duur (een vliegticket kost meer dan al je treintickets samen), maar je bent wel ruim een maand aan het reizen waardoor je uiteindelijk meer geld uitgeeft.

Maar belangrijker: met de crowdfunding wilden we de wereld wakker schudden en laten zien hoe je kan reizen met minder CO2 en meer avontuur. Veel mensen staan namelijk niet stil bij de impact van vliegen. Konden we sommige mensen misschien zelfs inspireren om voor een volgende reis een duurzamer en avontuurlijk alternatief te kiezen?

En dat wakker schudden is gelukt! De campagne bleek een erg goede manier te zijn om veel mensen te bereiken: ons verhaal is meermaals in de media gekomen, we hebben 116 crowdfunding supporters gevonden, een facebook groep opgericht met meer dan 1300 volgers en een pre-departure party georganiseerd. In deze periode zijn we met ontzettend veel mensen het gesprek over duurzaam reizen aangegaan. Het mooie is dat we zelfs sommige van deze geplante zaadjes hebben zien uitkomen. Zo heeft een studente in de organisatie van de klasreis naar Berlijn door onze campagne voor de bus i.p.v. het vliegtuig gekozen.

De reis

Onze reis duurde ongeveer 1.5 maand, met in totaal 20 reisdagen. We hebben niet voor de populaire Trans-Siberia route gekozen om naar China te reizen, maar hebben besloten de Zijderoute via Kazachstan te volgen. Aangezien we in januari zouden reizen, zou het echte Siberië in Rusland en Mongolië bizar koud zijn geweest. Kazachstan was iets aangenamer, hoewel de temperaturen daar ook regelmatig de -30 bereikten.

Onze route: Den Haag>Berlijn>Moskou>Kazachstan>China>Laos>Thailand>Kuala Lumpur

Van den Haag naar Moskou

We vertrokken op 30 december 2017 vanuit Nederland met de ICE naar Berlijn.

Ons vertrek

Daar begon het echte avontuur. Op 1 januari stapten we namelijk op een 23-uur durende treinreis die ons door Polen, Wit-Rusland naar Rusland bracht. We ontdekten al snel een van de redenen waarom bepaalde medereizigers met de trein naar Moskou reisden: je kan ontzettend veel spullen meenemen. Onze Russische medereizigers hadden tassen vol Playmobil meegenomen, wat zowat de hele coupé vulde waardoor wij letterlijk op onze eigen tassen moesten zitten.

Onze visums werden op een wel heel bijzonder moment gecontroleerd: om 3 uur ‘s nachts, bij de grens in Minsk. Daarna weer doorslapen…

Via de Zijderoute naar China

Na 2 dagen Moskou reisden we door naar Astana, de hoofdstad van Kazachstan. Deze reis van 3,105 km duurde 3 dagen en nachten. We vertrokken om 11h ‘s avonds vanuit Moskou op dag 1, en kwamen in Astana aan op dag 4 in de ochtend. Het bijzondere van zulke lange treinreizen is dat je in die paar dagen een band opbouwt met je medereizigers, ook al spreek je niet dezelfde taal (de meeste mensen spraken nauwelijks Engels). Wat ontzettend goed werkte om te communiceren was het wereldkaartje dat we hadden meegenomen, waarop we onze reis konden aanwijzen aan medepassagiers.

In Moskou was het koud, in Astana al helemaal: -25 graden Celsius. In de winter valt er zoveel sneeuw in de stad dat mensen dag en nacht in de weer zijn om sneeuw te scheppen. En het ijs op de bevroren rivieren was toen wij er waren zo dik dat er zelfs auto-races op werden gereden.

De stad was niet bepaald wat we hadden verwacht: overal lichtjes, hoge moderne torens en winkelcentra met heuse tropische zwembaden. Supermodern dus. Bij naderhand niet zo verbazingwekkend, want de stad is net zo jong als ikzelf en slechts sinds 20 jaar de hoofdstad. Alles was nieuw en nog volop in ontwikkeling.

treinrestaurant_in_kazachstani_stijl
Treinrestaurant in Kasachstani stijl
In Astana
In Astana

Vervolgens reisden we verder naar Turpan, een kleine Westelijke Chinese stad in de buurt van Urumqi. Op 1,5 dag legden we zo 1,400 km af. Er waren tijdens onze reis strenge (grens) controles vanwege onrust onder de lokale bevolking. Tijdens een van die controles is onder andere onze reisgids Lonely Planet ingenomen (een illegaal boek, want op de kaart van China staat Taiwan niet vermeld). Ook koste het ons een flinke dag om aan lokaal geld en een treinticket te komen… Ironisch genoeg moesten we naar het vliegveld om een werkende ATM te vinden.

Turpan is al eeuwenlang een hotspot op de Zijderoute. Een plek waar mensen uit verschillende culturen goederen, kennis en verhalen uitwisselden. De stad is omgeven door ongerepte woestijngebieden en felgekleurde bergen. Overal waar je kijkt zie je moskeeën, ezelkarren en bazaars. Maar je vindt er ook moderne skyscrapers, een bijzonder contrast. We hebben vooral genoten van het delen van verhalen met onze lokale hosts in deze fascinerende plaats.

In de woestijn bij Turpan
In de woestijn bij Turpan

Reizen in China

Na een week in Turpan reisden we in 24h door naar Xi’an, het Oostelijke eindpunt van de Zuideroute. De stad is er ook een van contrasten. Zo is het het hart van het begin van de Chinese beschaving. De Qin-dynastie, de eerste dynastie die China verenigde, had vlakbij zijn hoofdstad. We hebben er het graf van keizer Qin Shi Huangdi met het bijbehorende Terracottaleger bezichtigd. Het leger bestaat uit ongeveer 8000 generaals, legerofficieren, soldaten, boogschutters en paarden. De beelden waren hol en van klei gemaakt, geschilderd in heldere kleuren. De beelden moeten na de opgraving als puzzelstukjes in elkaar worden gezet.

 

Maar het is ook een erg moderne stad, helaas met de bijhorende luchtvervuiling. Daarom is het dragen van een masker hier normaal. Het viel ons op dat er wel een algemeen bewustzijn over de oorzaak is, in tegenstelling tot Astana, waar mensen het wijten aan het gebrek aan wind.

Smog_in_China
Smog in China

China heeft het meeste indruk op me gemaakt. Het is enerzijds een moeilijk land (facebook is verboden, strenge grenscontroles, etc.), maar het heeft het ook een enorme cultuur en is ontzettend divers. We hebben er erg leuk contact gehad met de lokale bevolking. En omdat we met de trein reisden, kwamen we langs plekken waar ze nauwelijks toeristen zagen wat tot hele leuke reacties leidde.

Het land is ook in transitie, en dat merk je. Enerzijds is er een grote mate van luchtvervuiling met kolencentrales aan de randen van de steden. Anderzijds zie je overal elektrische scooters, grote zonnepaneelvelden en een groeiend bewustzijn rond duurzaamheid.

Dit kregen we ook te horen bij de Netherlands Business Support Office in Chengdu (onze volgende tussenstop in China), waar we gingen praten over de duurzaamheid in de regio en de rol van bedrijven hierin. Vanaf het kantoor op de 22ste verdieping zag je hoe de stad in een dikke laag smog hing. Maar we kregen wel te horen dat klanten steeds meer waarde hechten aan dit thema en ook de overheid voert de druk op. Zo rijden er in de stad alleen nog maar elektrische scooters en is het slechts een kwestie van tijd voordat ook auto’s elektrisch moeten zijn.

Met de trein door Zuid-Oost Azië

Onze laatste stop in China was Kumming, wat we na een treinreis van circa 21h bereikten. Vanaf daar reisden we door naar Zuid-Oost Azië. In Kumming is de hogesnelheidslijn nog niet voltooid, daarom moesten we met de bus vanuit China, door Laos, naar Thailand. En dat hadden we geweten ook. Ruim 30 uur door een ruig bergachtig en begroeid landschap met meer bochten dan ik aankon. Maar de rit gaf wel prachtige uitzichten over de beboste bergen!

Nachttrein_naar_Maleisie
Nachttrein naar Kuala Lumpur

Vanaf Bangkok in Thailand namen we de nachttrein naar onze eindbestemming om onze laatste 1500 km te overbruggen. Na 40 dagen, 13.000 kilometer over land, heel veel treinen en een aantal bussen en tuk-tuks kwamen we zo om 9 februari aan in Kuala Lumpur.

Van Maleisië naar Australië

Maar daar hield mijn reis nog nog niet op. Max bleef wel in Maleisië voor zijn studie-uitwisseling, maar ik moest verder richting Australië. En dat kan helaas niet duurzaam. Ik heb nog een aantal opties overwogen, waaronder meereizen met een vrachtschip. Maar omdat het vrij duur is en ik het laatste stuk alleen reisde, heb ik het vliegtuig van Kuala Lumpur naar Perth genomen.

En ik was niet de enige. Jeetje, wat veel vliegtuigen zijn er op dit traject! The Australians love to fly…

Vliegen_Australiers
Australiërs love to fly…


En dit merk ik ook sterk sinds ik hier ben en verhalen deel over mijn treinreis. Australiërs zijn namelijk erg gewend om te vliegen, en de discussie over vliegen vindt nauwelijks plaats. Een groot deel van de bevolking vliegt regelmatig naar Europa of Azië om familie te bezoeken. Maar ook: het land is zo groot dat je makkelijk 5 uur rijdt naar het volgende kleine stadje. Andere grote steden liggen op 1 tot 4 uur vliegafstand. Veel families zijn dus over het hele land verspreid en vliegen regelmatig om toch bij elkaar te kunnen zijn.

Terugblik

Het was een reis van tegenstellingen, maar vooral veel avontuur en ontdekken! Lange, mooie treinritten door Siberië, de woestijn en het regenwoud. Heel veel spicy eten, -30 graden tot +30 graden, sneeuwstormen en hittegolven. We hebben plekken bezocht waar nauwelijks andere toeristen komen, de verschillende culturen intens ervaren en vooral genoten van al die diversiteit.

Ik zou deze reis aanraden voor iedereen die op zoek is naar een portie avontuur en cultuur, en voldoende tijd heeft. Elk land heeft haar eigen taal, cultuur, munteenheid, gerechten en gewoontes. Deze veelzijdigheid maakte onze reis ontzettend interessant, maar dit vele switchen moet je wel aanspreken.

Het treinnetwerk in Azië (en vooral in China) is uitgebreid. Treinreizen kan dus goed, en vooral in China wordt de HSL in snel tempo aangebouwd. Met de trein reizen is vooral populair onder de lokale bevolking: treinen zijn namelijk goedkoop, vliegvelden liggen ver weg, en in de trein kan je (ontzettend) veel spullen meenemen. Het is dus een erg fijne manier om met de lokale bevolking in contact te komen.

Ondertussen maken wij ons alvast klaar voor ons volgende treinavontuur: we reizen namelijk ook terug met de trein, deze keer via de Trans-Siberia Route! We houden verslag van onze reis bij op https://www.facebook.com/8525milesthatmatter/

 

Note: Martine is in juni 2018 verkozen tot Duurzame Jonge 100 vanwege het Miles that Matter project. “Van een crowdfund campagne, tot het organiseren van een pre-departure event over duurzaam reizen, van het in de trein hobbelen, tot een ambassadeur er ongegeneerd op wijzen dat Shell toch echt niet onder de categorie duurzame bedrijven valt. Martine is een leider die lead by example en wijkt voor geen koning of minister van haar principes. Juist omdat Martine een beetje een achter de schermen held is, spreekt ze een groep jongeren aan die zich zeer door haar geïnspireerd voelen.”” http://dj100.nl/martine-de-zoeten/

Tips

Treinreis
  • In het organiseren van onze reis hebben ook we veel gehad aan Seat61, die uitgebreide informatie geeft over zowel de Trans-Siberia express en de Zijderoute, de 2 opties om richting Azië te reizen met de trein.
  • De meeste treinen rijden niet dagelijks, maar bijvoorbeeld om de dag of 2 keer per week. Hou daar rekening mee in het plannen van je reis. Ook hier geeft Seat61 goede informatie over.
  • Rome2Rio is een fijne routeplanner en hebben we gebruikt in de voorbereiding. Toen we Amsterdam – Kuala Lumpur opzochten via deze routeplanner Rome2Rio kregen we enkel vliegsuggesties. Maar de sub-trajecten gaven wel goede resultaten voor reizen met de trein! Wees dus creatief met het opsplitsen van je route als je bij een verre bestemming enkel vluchtopties te zien krijgt.
  • De reis tot en met Moskou hadden we vooraf geboekt. Vanaf dan hebben we onze reizen steeds in het aankomststation geregeld, want dat bood meer flexibiliteit.
  • Begin op tijd met je visa aanvraag. Wij hadden voor Belarus, Rusland en China een toeristen visum nodig. In andere landen krijg je deze gemakkelijk bij de grensovergang. Neem voor elke aanvraag tenminste 2 weken de tijd en volg de aanwijzingen van de website van het betreffende consulaat nauwkeurig op.
Reizen in Azië
  • Lees je in op de landen waar je doorheen reist, dan begrijp je nog beter wat je ziet. Boeken van reizigers als Jelle Brandt Corstius (‘Rusland voor gevorderden’) vonden wij geweldig voor op de e-reader onderweg.
  • Een waardevolle les: haal van tevoren al wat buitenlands geld voor het geval je in het nieuwe land niet gelijk een werkende pinautomaat vindt.
  • Als vegetariër, leer hoe je ‘geen vlees’ zegt in elke taal. Vaak wordt de vertaling van ‘vegetariër’ niet begrepen, dus “geen vlees” is duidelijker.
  • Wij hebben goed moeten nadenken over wat we meenamen op onze reis. Het probleem was namelijk: “Wat neem je mee als je maandenlang weg bent met temperatuurvariaties van min 30 tot plus 30 graden?” Wij hebben dit opgelost door één set kleren (en bergschoenen) aan te schaffen voor de extreme koude, en voor de rest laagjes zomerkleding over elkaar aan te trekken.
Nuttige apps in China
  • Download apps die in China werken. Google apps (dus misschien zelfs je wekker!) werken niet in China.
  • We hebben veel gebruik gemaakt van Pleco: Chinese tekens natekenen en vertalen.
  • Gebruik Opera VPN (of een andere VPN-app) zodat je je social media accounts kan gebruiken in China.
  • Wij hebben gebruik gemaakt van Maps.me in plaats van Google maps.

Eén reactie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *